Mijn eerste ervaring was van een paar maand geleden. We hadden een gemeentevergadering over de toekomst van onze gemeente (Gereformeerd/PKN). Ik denk dat er toch wel een 200 gemeenteleden aanwezig waren en de boodschap was dat we binnen tien jaar 2o% minder inkomsten zouden hebben. Toen ik om mij heen keek dacht ik… Whoow… dat zal precies andersom zijn: we hebben dan nog 20% van deze mensen over en de rest zal uitgestorven zijn. Ik denk dat de gemiddelde leeftijd van de aanwezigen boven de 70 lag?

Lijkt er op

De tweede ervaring was een Vrije Evangeliegemeente waar in een sporthal wel 1500 jongeren en ouderen aanwezig waren. Een preek van een zekere ‘Achter de Molen’ waar ik als vrij zinnige gelovige me erg in kon vonden. Ik vond het zowaar leuk. Een stevige band en makkelijke meezingers waarin ‘God op de troon’ werd gezet. En we moesten zo zingen dat God zich welkom voelde… Het was rond Sinterklaas dus je kan mijn associatie raden…

De derde ervaring was een bezoek aan een predikant van volgens mij  ‘confessioneel/evangelisch’ signatuur. Zij ‘actuele’ toepassing van de uitleg van het begin van het Johannes evangelie was een opwekking van een paar honderd jaar geleden. Niets over het rapport over het seksuele misbruik in de Katholieke kerk of de storm in de Pilipijnen. Verder een taalgebruik van 45 jaar terug. Zelfs de bijbellezing was uit de NBG vertaling (wat klonk dat ineens als de Statenvertaling). Een appel om bekering zonder dat er iemand reageerde… Alsof het om een hypothetische vraag ging.

1. een uitstervende kerk?

2. ‘booming business’

3. een enclave van rust (nee het was geen Urk!)

En dan de inaugurele rede (Maak het nieuw) van Joep de Hart van het SCP: Kerken moeten, zegt hij, durven experimenteren met nieuwe vormen, bijvoorbeeld op internet of bijeenkomsten met kunst, sketches, muziek en debat. “De wereld van moderne Nederlanders is zoveel groter en rijker geschakeerd dan het kerkplein of de activiteitenkalender van de buurtvereniging. Het is een dynamische wereld, waar dingen voortdurend in beweging zijn.” De voorbeelden die hij geeft spreken mij aan maar zullen in weinig van de gemeentes worden toegepast. O ja wel in de evangelische kerken; daar zie je veel theater en ook veel internet. Maar kunst en debat zie je daar dan weer niet. Veel van de (oude) vormen hebben soms zelfs een ‘heilig’ karakter zoals bij de Bonders en de ‘Hoog-Liturgen’. Een heel sympathieke rede en al eerder een goed boek. Het boekje ‘Maak het nieuw’ is een prachtig godsdienstsociologisch essay wat zeer prettig leest en wat je een briljant overzicht geeft van de ‘stand van zaken’. Zoals ik het begrijp (en zelf ervaar) moeten we de toekomst van de kerkvorming zoeken in losse netwerken van geïnspireerden die een tijdje samen optrekken: en ‘nomadische spiritualiteit’.

Zelf voel ik nog het meest voor een pluriform aanbod van traditioneel, evangelisch, liturgisch en de basisgemeente in elke plaats. De PKN structuur leent zich m.i. daarvoor. (Niet zoeken naar de ‘gemene deler mix’ maar een aanbod in de volle breedte, met ruimte voor creativiteit. Die gemeene deler dienst ‘voor iedereen’ herinner ik mij uit een Samen Op Weg gemeente: ‘de gemeenschap van grijze muizen’.) En dan twee keer per jaar een gemeenschappelijk ‘festival’. Zelf zal dan denk ik kiezen voor de basisgemeente variant.