Hier heb ik al meerdere keren mijn tanden op stuk gebeten en ik kom er niet uit: de ziel…. Een oud woord maar een niet te missen dimensie van wie/wat we zijn… Binnen de filosofie probeert men die dimensie weer te ‘verwoorden’.. Niet dat dat makkelijk is.

Maar hoe geef je die dimensie een plek in het onderwijs en vormingsproces van studenten die wij opleiden tot ondernemer…? De volgende poging kwam ik tegen van Frens Schuring in de vorm van een cursus voor docenten in tien dagen (Inhoud). Ik zet de thema’s op een rij en zal me afvragen of de ziel daar te vinden is. Voor de kenner is de Antroposofische achtergrond goed te herkennen.

Thema’s: De levensloop van de mens + Ken uzelf + Grenservaringen + Waarnemen + Creatiespiraal.
In deze perspectieven kan ik mij heel erg vinden. In onze levensloop zit de ziel verborgen. Maar zelf zou ik dan eerder kiezen voor het levensverhaal. Het ‘instrument’ dat de ziel daarvan aan het licht zou kunnen brengen is de spirituele autobiografie. Door zorgvuldig naar je eigen vertellen te luisteren kun je een stem in het gebeuren beluisteren waarin de ‘ziel in dialoog is met God’.

Daarnaast kun je naar ditzelfde verhaal kijken als naar de regenboog waarin de verschillende kleuren maar een bron hebben en dat is licht.

> wij zijn gemaakt van materie: genealogie / leeftijd / sexe / gezondheid / levensstijl
> we zijn ook een biologisch systeem met een homeostase waarin onze emoties worden gemaakt en waarin onze hersenen ons bepaalde mogelijkheden geven (temperament / IQ)
> we zijn ook een psychologisch ‘systeem’ waarin wij ‘zelf’ in verhouding treden met de wereld om ons heen. ‘Van binnen’ geven wij daarbij betekenis aan onszelf en geven we mede vorm aan ons levensverhaal.
> op existentieel/religieus niveau geven wij op hetzelfde moment en in een adem ook ‘zin’ aan/in ons levensverhaal. Hier spelen filosofie / antropologie / theologie samen de rol van inzicht gevende partners. Wij zijn scheppende wezens.
> het volgende perspectief is de sociaal-maatschappelijke context waarin wij leven. Hier spelen. opvoeding, scholing, samenleving cultuur en tijdsgewricht een heel belangrijke rol.

Van deze kleuren, draden en materialen weeft zich ons leven maar is er zeker ook sprake van een kunstenares die haar ziel hier in heeft gelegd. Haar diepste verlangen en creativiteit op zoek naar iets wat werkelijk waarde heeft. Het goede, ware en schone.

Vervolgens lopen wij in dat verhaal tegen grenzen en ontstaan er spanningsvelden, / paradoxen en breuken waar wij mee te dealen krijgen. Hoe regeren wij daarop? Gaan wij daar creatief mee om? Hier stokt of realiseert zich onze levensadem. Hoe zien wij onszelf in die momenten en hoe bezien wij de wereld om ons heen?

Thema’s. Creeren + Intervisie + Verbinden communiceren + Theorie U + Verandermanagement
Hier zijn we reactief, interactief en creatief bezig om vorm te geven aan ons gemeenschappelijk leven. We zetten iets neer op basis van onze bezieling en dromen van dingen die wij willen doen/bereiken. Maar ook hier is er sprake van een mede ‘vormgevend veld’ wat ons bezield en overstijgt. Ziel/God? Ik weet het niet maar ook hier is er weer sprake van ‘spiritualiteit’ in die zin dat mensen dit zelf ook zo benoemen en er behoefte aan hebben om dit op deze wijze ter sprake te brengen. Om te zeggen dat de bewegingen niet iets geïsoleerd van onszelf alleen zijn; maar iets of iemand ons raakt.

Thema:Waarnemen. 1 dag aan de slag met waarnemen. Ondernemerschap is
kansen zien en kansen pakken (Lans en Verstegen). Alles draait om een goede
waarneming.

Thema: Ken uzelf. 1 dag aan de slag met temperamenten en karakterstructuren,
weerstanden, kwaliteiten, normen en waarden

Thema: Intervisie. 1 dag aan de slag met reflectietechnieken, dynamische
oordeelsvorming en intervisie

Thema: Verandermanagement. 1 dag aan de slag met veranderen, Ben Tiggelaar,
Leon de Caluwe, Eelke Wielinga’s netwerk tools

Thema: Grenservaringen. 1 dag aan de slag met uit de comfortzone (drama met
Maarten Bootsma) etc.

Thema: De Ontknooping. 1 dag aan de slag met de Ontknooping, werken met de
creatiespiraal en de paradoxen van emoties

Thema: Verbindend communiceren. 1 dag aan de slag met Verbindend
communiceren

Thema: Theorie U. 1 dag aan de slag met Theorie U

Afsluitende dag met gastsprekers