Mattheus 2:2
Fragmenten uit Eckhart Godsgeboorte 2
In de eerste plaats viel mij hier voor het eerst de prachtige retorische aanpak van vraag en antwoord. (hoewel ik mij in een kerkdienst vreselijk kan ergeren aan de predikant(e) die mij steeds vragen in de mond legt: ‘ Nu zult u zeker wel….’) Hij begint met de vraag naar ‘Waar‘ deze geboorte plaatsvindt.
Deze is alleen al prachtig genoeg om te onthouden:
‘God is in alle dingen wezenlijk, werkend, weldadig. Maar alleen in de ziel is hij Hij barend, want alle schepselen zijn een voetstap van God, doch de ziel is van nature Gods evenbeeld. Door die geboorte moet dit beeld verfraaid en voltooid worden. Voor dat werk en die geboorte is niets wat geschapen is ontvankelijk, behalve de ziel.'(29)
Nu staat m.i. in deze preek de vraag centraal wat wij daaraan kunnen bijdragen. Hij is daar heel duidelijk over: we hoeven niets te doen dan een diepe ontvankelijkheid:
‘Sta enkel open..’ (29)
..moet zij (de ziel) al haar krachten (denken/herinnering/willen/zintuigen) weer thuis roepen en hen uit alle verspreidheden bijeenzamelen tot een inwendig werk(= Gelassenheit)…. laat dat verzinken in de grond …. tot een onweten (33)
… een lege ,onbekommerde, vrije ziel (34)
.. komen tot een vergeten en een niet-weten ….
… in een stilte en in een zwijgen dat dit woord(=Gods baren) gehoord wil worden. (35)
.. vanuit weten moet men komen in een onweten.. (35)
… op dit punt zijn we volmaakter door passief te zijn… / luisteren… / .. horen brengt meer in… (55)
… in het lijdelijk ondergaan van God.. (36)
… in onze lijdelijkheid meer dan in onze werkzaamheid (36)
… jouw lijdelijk ondergaan is je hoogst werk.. (36)
En wat brengt die geboorte?
….al het goede /alle troost / louter zijn (30) / licht / waarheid / inzicht (31)
….beoogt God in al Zijn handelen een zalig einddoel: zichzelf, namelijk om de ziel met al haar krachten in het einddoel te brengen, dat is in zichzelf. … Hij kijkt uit naar alles wat in de ziel is en nodigt dat uit voor het gastvrije onthaal aan Zijn hof.(32)
Voor mij is deze preek een lange uitnodiging tot ontvankelijkheid, passiviteit en openheid waarbij beelden en mijn inzet vrij/los-gelaten mogen worden om open voor alles te zijn en op deze wijze meer dan dat te ontvangen. Zelf zou ik nog wel hierbij een open nieuwsgierigheid willen toevoegen. Een ‘passief benieuwd zijn’ naar wat komt…
Rinie Altena 