Reactie van Dirk de Groot; een dierbare collega

Zeer geachte Rinie,

Deze vraag van jou, die ik (hou me ten goede) even nuttig als zinloos vind, intrigeert me. Nuttig omdat je elke vraag moet durven stellen.
Zinloos omdat het klinkt als een retorische vraag met als antwoord:
natuurlijk niet…..

Deze vraag is volgens mij sowieso niet echt te beantwoorden, want als dat wel zo zou zijn zou God logisch en verklaarbaar geworden zijn, en dat zou een contradictio in terminis zijn. God is niet in een vakje te krijgen.
Bovendien heeft elke ketter zijn letter en van elke ‘duidelijke’
uitspraak kun je in de bijbel het tegendeel vinden….

Ik heb op je site de reacties gelezen. Ik kies een insteek die ik daar niet terug vond. Reageer eerst per mail ipv via je site. Kijk maar of je er iets mee wilt voor je site.

Je vraagt nadrukkelijk een persoonlijke reactie (ook al zo’n even nuttige als zinloze insteek). Nuttig omdat het dwingt tot persoonlijke eerlijkheid, zinloos omdat het zo vreselijk kortzichtig en anno nu is om vanuit de persoonlijke beleving te redeneren. Maar het is een startpunt, en daarom begin ik met een zeer recente ervaring. Op 19 december 2012 werd ik rond 8 uur door mijn zus gebeld: onze vader heeft een groot hartinfarct gehad en gaat nu per ambulance naar het AMC (Amsterdam). Later die ochtend belde mijn moeder: kom naar het AMC want het gaat niet goed met vader.
Toen ik rond elf uur in het AMC aankwam en mijn vader aan de beademing zag liggen, wist ik dat dit zijn laatste dag zou zijn. Inderdaad heeft hij later die dag omringd door zijn gezinsleden de laatste adem uitgeblazen.
Op 24 december 2012 hebben wij hem begraven. Volgende maand zou hij 84 zijn geworden. Vooral zijn kleinkinderen zullen hem missen! En 25 december was het 1e kerstdag….. Van het graf naar de wieg.

Omdat de dagen van sterven tot begraven, de 5 dagen voor kerst waren ben ik er die dagen zeer bij bepaald dat Jezus is geboren als een
sterfelijk(!) mens. Mensen worden geboren om na verloop van tijd te sterven. Zoals ik mijn vader zag sterven is Jezus eens gestorven voor de ogen van de omstanders op Golgotha. Dat gegeven raakte me. Jezus is niet alleen geboren, hij is ook gestorven. Inderdaad is hij daarmee de mensen in alles gelijk geworden…. Afgezien van de vraag of het een offer is:
in Genesis 1:17b staat het al: “……wanneer je daarvan eet zul je onherroepelijk sterven”. Dus als Jezus  inderdaad volledig mens zou zijn geworden, kon zijn dood niet ontbreken. Voor zover verzoening logica heeft, vind ik Jezus’ sterven een logisch en onherroepelijk gevolg van zijn geboren worden.

rembran7Dan het offer. De vraag hoe een vader ooit zijn zoon kan offeren is een lastige. Hoe Abraham dat ooit heeft kunnen willen is mij een raadsel. De geschiedenis van Abraham en Isaak in Gen 22:1-19 is even hartverscheurend als onnavolgbaar: eerder zou een vader zich voor zijn kind opofferen dan dat een vader zijn kind prijsgeeft aan een ritueel. Dan ben je wel heel diep gezonken, als je je kinderen moedwillig offert…

Abraham bekeek het waarschijnlijk iets anders, hij vertrouwde God was de hoop niet verloren: (Gen22:8) “God zal zich zelf van een offerlam voorzien mijn jongen”.  Zijn hoop bleek niet tevergeefs. Er bleek een plaatsvervanger aanwezig. Eind goed al goed. Maar zo niet bij Jezus toen de dood naderde, voor hem geen dier als plaatsvervanger. Kort door de bocht gezegd: wat God niet van Abraham vergde, deed hij zelf wel……

En vergeet Isaak niet: hij liet zich gewillig binden (zoveel vertrouwen had hij blijkbaar in zijn vader). Zo ook Jezus: hij koos in Gethsemane definitief zelf voor de kruisdood (oa Marcus 14: 36) en zie zijn zwijgen bij zijn ter dood veroordeling door Pilatus.

De bijbel wordt niet moe (Jesaja) om Jezus als het lam Gods aan te duiden, het offerlam wat zonden verzoent. Dat verwijst wel erg sterk naar de offers zoals we die kennen uit  Leviticus 1-7.  Dus de gedachte aan een offer is in de hele bijbel niet ver te zoeken. In Hebreeën 1:3 en in
2:14-16 wordt klip en klaar gesteld dat Jezus’  dood noodzakelijk was. Zie ook Hebreeën 10:1-18.

En in Hebr 2:9+10 staat in feite het antwoord op jouw vraag: God vond het inderdaad passend om het zo te doen. Persoonlijk zo geformuleerd door de Hebreeën schrijver: Ja, God heeft een offer nodig voor vergeving……..
Dat de kerk hier een ‘dogma’  van heeft gemaakt en dat de HC hier woorden aan gegeven heeft, neemt niet weg dat de bijbelschrijvers hier al onbekommerd in waren. Begrijp ik het daarmee? Geenzins. Misschien ga ik het later eens vragen.  En misschien krijg ik dan het antwoord van Lucas
24: 25-27.

Groet, Dirk de Groot

Een gedachte over “Reactie van Dirk de Groot; een dierbare collega

  1. Voor mij blijft de vraag of de ‘offer-cultus’ en haar betekenissen niet om een doordenking op haar culturele bepaaldheid vraagt. Net als de mannelijke/feodale beelden voor God en haar oorlogstaal. Waarbij het doel moet zijn wat de communicatieve en liefdevolle betekenis voor ons kan zijn. Maar evenzeer moet die vraag aan ons gesteld worden: onze behoefte aan ego / ruimte / bezit / grote mond / authenticiteit e.d.

    Ik denk zelfs dat er een zeer diepgaand appel uitgaat van de weg van het offer van Jezus. Niet als ‘wraakoffer’ maar als de ultieme weg van toenadering (Zie ook Etty Hillesum / Ditriech Bonhoeffer).

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s