Eigen-lijk was het een steeds terugkerend thema de laatste jaren. Gerda wil absoluut niet in een kist begraven worden en ik vind verbranden niet leuk… Waar je het al niet over kunt hebben bij een goed glas wijn. Volgens mijn Engelse collega ben ik een beetje weird. Al snel kwam de gedachte van ‘in doeken gewikkeld’ bij mij op. Als Moslims dat mogen waarom wij niet. Toen ik in die tijd onderzoek deed kwam ik niet verder dan de Lijkwade van Turijn.
Maar gisteravond, toen ik het weer eens probeerde, werd ik echt een beetje blij! Het blijkt in de eerste plaats te mogen en er zijn allerlei kunstenaars die bedreven zijn in het ontwerpen en maken van een lijkwade.
Sinds 1991 is het mogelijk om in Nederland begraven of gecremeerd te worden zonder kist. De overledene wordt dan op een draagplank gelegd een doek, lijkwade genoemd. Men mag voor een lijkwade alleen natuurlijke materialen gebruiken zoals katoen, linnen, wol of zijde.
Al surfend kwam ik prachtige ontwerpen tegen zoals van Armien Visser en Margaret Sabee. Het blijkt dat mensen vroeger doodshemden klaar hadden liggen. Die kwam mee met de uitzet.. Ik kwam zelfs een ontwerp van Henny Willems tegen om zelf te maken. Je kunt de instructie bestellen: ‘Rouwtextiel zelf maken’
Naast een hemd en het rouwkleed heb je ook nog een baar nodig. Die kwam ik zelfs in de variant van een biezen mand tegen.
Nu vind ik dat laatste niet het belangrijkste maar ik ga wel contacten leggen en nadenken over de stof (in ieder geval ook een ruw linnen doodshemd/’doopjurk’), de te gebruiken kleuren (ook blauw) en de symbolen die ik er op wil. Bij dat laatste is mijn eerste associatie het Keltische Kruis van Thomas Merton. Al pratend hierover stelde we ons voor dat de wade zelfs een plek zou kunnen krijgen op mijn ziek/sterfbed (als me dat gegeven is).
Eigenlijk vind ik dit een prachtig geschenk bij mijn pensionering. En dat meen ik nog ook. Toch wel ‘weird’…?
Als iemand tips heeft in deze stijl mag je hieronder reclame maken.
(Vond ik: een filmpje met Margaret Sabee….; weet nu niet meer of ik nog wel wil…)
Rinie Altena 
Een mandenmaker: http://www.wilgenman.nl/z-grafmanden.html
Rinie, ik vind je helemaal niet ‘weird’. Ik ben juist blij dat jij (jullie) deze onderwerpen bespreken, want hoe vaak gebeurt het niet dat deze kant van het leven verzwegen wordt? Ik ben dus ook een beetje ‘weird’. Ooit zij de man van mijn nichtje dat hij ons een leuke, maar prettig gestoorde familie vond, dus… Maar daar gaat het niet over.
Wat mij betreft kan de dood niet ‘naakt’ genoeg zijn. Joost kreeg een zeer kleurige kist, maar dat was ook om de kinderen. Als ik toen had geweten dat dit allemaal zo kon…
In Schotland stier lang geleden in een klein plaatsje een man. Hij had kind nog kraai. Een paar mannen timmerden een houten kist, liepen naar de heuvel, groeven een gat en legden de kist er in. Zij gooiden het gat met de kist dicht en zetten er een, van boomtakken gemaakt, kruis op. Geen ander teken van hoop en verbinding dan dat simpele kruis.
Ik vind het een prachtig verhaal. De dood is niet mooi en hoeft van mij niet mooi gemaakt of verzacht worden.
Al begrijp ik wel (en ook ik heb dat, denk ik, toch wel nodig) dat rituelen er niet voor niets zijn. Maar het belangrijkste zijn de mensen die je om je heen hebt bij deze (maar ook vreugdevolle) momenten.
Vandaag nog ga ik op de sites die jij aangeeft kijken.
Ook ik vind je helemaal niet weird of morbide. Tijdens het leven spreken over levenseinde en uitvaart lijkt mij alleen maar heilzaam. Tegenwoordig is er gelukkig / ook bij uitvaartleiders / meer ruimte voor eigen invulling en vormgeving. Zelf heb ik geen ervaring met het begraven van een in een lijkwade. Of anderen het een passend geschenk vinden bij je pensionering vraag ik me af… Maar wie weet. Dat Keltische kruis is prachtig!
Nog even over rituelen:
Er zijn momenten waarop we hoe dan ook een beroep doen op het ceremoniële, omdat de afwezigheid ondraaglijk lijkt. Het gaat dan niet om feesten ter gelegenheid van inhuldigingen of verjaardagen, maar om gebeurtenissen waarin ons eigen bestaan in het geding is of waarbij we haast onvermijdelijk aan de broosheid ende eindigheid van ons leven worden herinnerd. Wat samenhangt met ziekte en dood, met afscheid en uitvaart, met herdenking en rouw vraagt om gedragsvormen die boven het efficiënte uitstijgen en die aan de emotionaliteit en de rationele onmacht van de betrokken tegemoetkomen. (Jacques de Visser, uit: Deelnemen aan ceremoniën en rituelen)
Ik snap dit Diana maar herken mijn intentie hier niet echt in. Ik druk, in bijvoorbeeld het willen begraven worden in een doop/doodshemd, een geloof in een betekenis over de grens van de dood heen uit. Ik verbind me hierin met betekenissen die in een lange traditie staan. Elke vormgeving van een begrafenis is een uitdrukking van de beleving/betekenisvinding van/in de doodswerkelijkheid. Voor mij is het dus de uitdrukking van mijn hoop op / vertrouwen in een definitieve geboorte in God. Ik bed mij letterlijk en figuurlijk in in zin en betekenis.